چشمه علی دامغان این روزها حال و روز خوبی ندارد - باد صبا

به گزارش باد صبا، خبرگزاری مهر/ براساس آخرین گزارش های منتشر گشته، چشمه علی دامغان این روزها حال و روز خوبی ندارد.

وقتی مجموعه تاریخی چشمه علی دامغان احداث شد تصور نمیشد که روزگاری جمع اضداد سوءمدیریت سبب گردد تا این مجموعه بلاتکلیف بین زمین و آسمان بماند، در واقع نه برای دولت باشد نه سرمایه گذار خصوصی و نه شهرداری و از سوی دیگر متعلق به هر سه هم باشد!

این داستان روایت کوتاهی از همه آن چیزی است که در چشمه علی دامغان میگذرد. مجموعه ای از مدیریت کم بازده دولتی، واگذاری نادرست، تعارض منافع و نقض قوانین، بروکراسی و در نهایت ضرری که شامل مردم دامغان می گردد.

چشمه علی اما این روزها حال و روز خوبی ندارد. حمیده کریمی، کنشگر حوزه جهانگردی شاید برترین توصیف را از شرایط کنونی چشمه علی به ما می دهد او می نویسد: چشمه علی دامغان که در لیست آثار ملی واقع شده است و به عنوان منطقه نمونه جهانگردی انتخاب شده است، بر اثر بی توجهی مسئولان و جهانگردان رو به نابودی می رود. این محوطه تاریخی اکنون به محلی برای بازی بچه ها و استخر آن به محلی برای شنا و متأسفانه شستن لباس به وسیله مسافران تبدیل شده است.

از وجه تسمیه اگر بگذریم، معروفیت این مجموعه بیشتر به بنای تاریخی و مسجد همجوار آن است که قجری ها آن را بر سایه سار چنارهای بلند ساختند و به یادگار گذاردند. مجموعه ای که یکی از افراد آگاه و محقق در شهرستان دامغان ثبت آن را به عنوان منطقه نمونه جهانگردی ملی به خرداد سال 86 و مصوبه هیئت وزیران عنوان می نماید.

محمد حسین حلاجیان با بیان اینکه میراث فرهنگی دو راه حل پیش پای خود در قبال این مجموعه داشت، نخست واگذاری به یک بهره بردار و دوم متولی بودن که البته نه منابع مالی آن را داشت و نه توان آن را گفت: در نهایت مجموعه شهرداری کلاته رودبار متولی این مجموعه شد.

وی با بیان اینکه در دوران تصدی گری شهرداری کلاته رودبار اتفاقات خوبی در چشمه علی رخ داد، برای مثال میتوان به اصلاح مسیر، بهسازی محیط، ایجاد غرفه صنایع دستی، کتاب فروشی، مغازه های متعدد، جذب جهانگرد و…اشاره کرد، اضافه نمود: متأسفانه علیرغم تمام اقدامات خوبی که صورت گرفت چشمه علی نتوانست آنطور که باید و شاید مدیریت گردد و علت آن هم این بود که شهرداری کلاته رودبار توان بیشتری نداشت.

یک کارشناس میراث فرهنگی استان سمنان نیز پیرامون اینکه چشمه علی دامغان این روزها حال و روز خوبی ندارد، گفت: شهرداری کلاته رودبار توانست حتی توجه بعضی سرمایه گذاران دامغانی را هم به مجموعه چشمه علی جلب کند تا جایی که شاهد بودیم چایخانه سنتی، بوم گردی و…در این مکان تأسیس شد تا بتواند میزبان خیل مسافران و جهانگردان باشد اما موضوع این است که شرایط چشمه علی به شدت نابسامان شده و بی توجهی ها چهره بسیار زشتی به مجموعه داده است، در واقع منکر خدمات شهرداری کلاته رودبار نیستیم اما از یک جایی به بعد توان اداره مجموعه را نداشتند و میراث فرهنگی به این امر ورود کرد.

مصطفی میرزاخانی در پاسخ به این سوال که ماجرای شهرداری کلاته رودبار از اساس چیست، بیان می نماید: میراث فرهنگی همان زمان که مکلف به واگذاری اماکن جهانگردی به بهره برداران خصوصی می گردد گزینه ای بهتر از شهرداری کلاته رودبار وجود نداشت در نتیجه طی یک قرار داد بین میراث فرهنگی و صنایع دستی و جهانگردی استان سمنان با شهرداری کلاته رودبار این بنا به شهرداری واگذار می گردد تا حراست، نگهداری، تجهیز و بهره برداری آن را بر عهده بگیرد و از درآمدهای آن هم استفاده کند.

وی با بیان اینکه این اتفاق اتفاق افتاده و حالا هم قرارداد شهرداری تمام شده اما شهرداری کلاته رودبار می گوید که من هزینه های سنگینی در این مجموعه نموده ام و به این راحتی هم آن را تحویل نمی دهم، چرا که این مجموعه با پول شهرداری تجهیز شده و حالا صاف و پوست کنده در دهان کس دیگری گذاشته می گردد تا بهره برداری آن را کند، اضافه نمود: از یک سو الحق والانصاف باید گفت شهرداری نیز هزینه نموده اما از سوی دیگر باید دید که آیا در قرارداد این هزینه نمودها دیده شده یا خیر که ما چون به قرارداد دسترسی نداریم نمی توانیم قضاوت کنیم اما قدر مسلم اینکه با تمام کوشش هایی که شهرداری کلاته رودبار کرد شرایط چشمه علی در سالهای اخیر اسفناک بوده است.

این کارشناس میراث فرهنگی با بیان اینکه صندوق احیای آثار میراث فرهنگی در همین امسال مزایده ای برگزار و مدیریت مجموعه چشمه علی را به سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار نموده است، گفت: شهرداری کلاته رودبار این بنا را تحویل نمی دهد تا سرمایه گذار بخش خصوصی شروع به کار نماید.

جواد بنائیان سفید، شهردار کلاته رودبار در واکنش به این امر ضمن بیان اینکه برای واگذاری بنا به سرمایه گذار آمادگی داریم، ولی این روند باید با طی تشریفات قانونی و تنظیم صورت جلسه انجام گردد، بیان نمود: در این سالها برای ساماندهی عمارت و محوطه چشمه علی که به مخروبه ای تبدیل شده بود، 12 میلیارد تومان هزینه شده است.

در نهایت شهرداری بنا را واگذار ننموده و سرمایه گذار نو بخش خصوصی هم نمی تواند عملاً کار خود را شروع کند از سوی دیگر چشمه علی بدون متولی به جای مانده و مردم ضرر هنگفت آن را می بینند، چرا که کافی است منظره ها کریه این مجموعه در تصاویر موبایل های جهانگردان ثبت و ضبط گردد و همین امر تبلیغ منفی برای جهانگردی کل شهرستان دامغان خواهد بود. شهرستانی که یک تاج برای جهانگردی استان سمنان محسوب می گردد.

اخیراً به نظر می رسد که شهرداری کلاته رودبار کوتاه آمده و به توافقاتی با مسئولان میراث فرهنگی دامغان و استان سمنان رسیده است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان سمنان مطرح کرد: مقرر شده تا 31 تیر چشمه علی تحویل میراث فرهنگی گردد و میراث فرهنگی شهرستان دامغان آن را تحویل بهره برداری دهد که برنده مزایده صندوق احیای میراث فرهنگی کشور شده است.

امیر کرم زاده با بیان اینکه سرمایه گذار نو به محض تحویل پروژه، طرح خود را اجرا می نماید و در نتیجه همین اجرای طرح سرمایه گذار نو ممکن است چند ماهی طول بکشد، ابراز کرد: میراث فرهنگی برای سرمایه گذار و طرح های آن، استانداردهایی را تعریف نموده که باید لحاظ گردد و امیدواریم که بعد از تهیه طرح ها، کار عمرانی ویژه ای که سرمایه گذار قصد اجرای آن را در چشمه علی دارد، بعد از چند ماه اجرایی گردد.

وی با بیان اینکه طرح هایی که سرمایه گذار ارائه می نماید به بهبود شرایط چشمه علی یاری خواهد نمود اما باید قبل از اجرا به تصویب شورای میراث فرهنگی در تهران برسد، اضافه نمود: در کنار تصویب طرح و بازسازی، کوشش خواهیم کرد که مردم از تماشا چشمه علی محروم نباشند در نتیجه چشمه علی بسته نخواهد شد.

در نهایت باید دید که آیا تاریخ مذکور یعنی 31 تیر که برای تحویل مجموعه به میراث فرهنگی و سپس واگذاری به سرمایه گذار بخش خصوصی معین شده، محقق خواهد شد یا خیر؟ تا آن موقع اما مسئولان باید به این فکر نمایند که سالهای طلایی احیای چشمه علی چقدر راحت از دست رفت و حالا دوباره ابتدای خطی هستند که باید سال 80 می بودند!